Salon van Weleer

  Voor veel mensen geldt tegenwoordig dat zij de hele dag zitten te koekeloeren naar hun beeldscherm, of het nu een PC, laptop of telefoon is. Voorheen deed men dat meestal gewoon uit het raam. In steden, om alle kanten van de weg in de gaten te kunnen houden, zag men her en der aan de kozijnen een spiegeltje geschroefd: een zogenaamd ‘spionnetje’, zodat niets aan de aandacht van de koekeloerder of koekeloerster kon ontsnappen. Van zo iemand die alles van iedereen wist zei men destijds wel dat diegene achterstevoren door de straat liep, om maar niets te missen. Erasmus schreef er al in 1634 over in zijn Colloquia Familiara: “Ghy schijnt my een slecken leven te leijden... Om dat ghy staegh binnens huys sit en koekeloert”. Maar waar komt dat rare woord eigenlijk vandaan? In de Etymologium Teutonicae Linguae, het eerste etymologische woordenboek van de Nederlandse taal van de Nederlandse taalgeleerde Kiliaan uit 1599 komen we het tegen als ‘kokeloeren’ of ‘kokerolien’, dat ‘een leven ...

  In de Victoriaanse tijd was zwemmen niet vreselijk populair. Veel mensen konden dat dan ook niet, zelfs zeelieden konden vaak niet zwemmen. Ook erna was het voorbehouden aan een beperkt publiek. Dat vrouwen vrijwel geheel gekleed te water moesten gaan om een heilzaam bad in zee te nemen, zal daar zeker aan hebben bijgedragen. Ook mannen droegen onhandige grote, vaak wollen, badpakken. Om in zee te kunnen gaan moesten vrouwen zich om kunnen kleden en beschut voor vreemde ogen in zee kunnen stappen. Daar werden dan speciale badkoetsen voor gebruikt. Een bezoek aan het strand was voor dames en heren een gelegenheid die geheel gekleed plaatsvond. In het begin van de vorige eeuw was er de Australische zwemster Annette Kellerman die probeerde daar verandering in te brengen. Ze was beroemd geworden als wedstrijdzwemster, waarbij ze er niet voor terugdeinsde ook tegen mannen te zwemmen en daarbij regelmatig te winnen. Als kind had zij last van rachitis of Engelse ziekte waardoor haar ben...

Wekelijks deelt Louis de chef kok van Belle de Fleurdelis in de uitzending van ‘Breien met Louis en Sophie’ een spreuk met de kijkers. Deze spreuk is alom bekend. Maar waar komt die uitspraak eigenlijk vandaan? Louis is op onderzoek uit gegaan en is de bibliotheek gaan raadplegen en heeft alle encyclopédies doorgespit; de Grote Larousse, de Winkler Prince, de Encyclopedia Brittanica en zo kwam hij erachter dat er geen eenduidig antwoord op is te geven. In de loop der jaren hebben vele mensen zich afgevraagd wie deze regels heeft gedicht. De meest genoemde namen zijn: Petrus Augustus de Genestet, Jac. Revius, Nicolaas Beets, Guido Gezelle of Christiaan Huygens. De gedachte achter het versje is al vaak verwoord, bijvoorbeeld door Montaigne (1533-1592): “Qui craint de souffrir, il souffre déjà de ce qu’il craint” (‘Wie het lijden vreest, lijdt al door wat hij vreest’). Nico Scheepmaker vond de overeenkomst met een Engels versje van (mogelijk) Thomas Chatterton die leefde van 1752-1770 fra...

  Het is u misschen niet opgevallen, maar sinds 2007 bestaat de 8-ure werkdag niet meer. Een werkgever mag nu verlangen dat u 12 uur per dag werkt en daarbij 60 uur per week. Door de mondialisering, met een anglicisme ook wel ‘globalisering’ geheten, wordt ons de 24-uurs economie opgedrongen. Met een werkdag van 12 uur kan Europa de concurrentie met Amerika en China aan. De lobby hiervoor in Brussel van de werkgevers heeft het gewonnen van de vakbeweging. Die is, onder meer door de gestegen aantallen zzp’ers, de laatste jaren een stuk minder invloedrijk geworden. Dat er überhaupt een 8-urige werkdag tot stand kwam heeft veel strijd gekost en had het Kinderwetje van Van Houten als basis. Deze wet uit 1874 verbood kinderarbeid onder de twaalf jaar in fabrieken en werkplaatsen. Bernardus Heldt, die zelf op 11-jarige leeftijd begonnen was met werken, zette zich daar gedurende jaren voor in en werd niet alleen voorzitter van de eerste vakcentrale in ons land, het Algemeen Nederlandsch W...

  Chinees spreekwoord Ofwel: Neem het tempo van de natuur aan. Het nieuwe jaar valt niet overal op dezelfde dag. Er zijn namelijk vele verschillende jaartellingen en kalenders. Dat zijn ook weer twee verschillende dingen. Een jaartelling wil niet zeggen dat er ook dezelfde kalender gevoerd wordt. Wij volgden van 45 v Chr. tot 1582 volgden wij een Romeinse kalender, de Juliaanse. Paus Gregorius XIII kondigde toen de Gregoriaanse kalender af, genoemd naar hem, maar omdat dat een katholieke uitvinding was, wilden de protestanten die niet zomaar overnemen, dat duurde hier nog tot 1700.  In Rusland ging men pas in 1917 over, waardoor de Oktoberrevolutie in November viel. De Chinese kalender loopt ook heel anders, die vieren Nieuwjaar vaak pas in februari. In Perzië, het huidige Iran viert men Nieuwjaar, of Nowruz op 20 maart.  Maar ook jaartellingen lopen uiteen; de Joodse jaartelling begint in 3761 v.Chr., de Chinese jaartelling vanaf 2697 v.Chr. en de Boeddhistische jaa...

  Waar komt het woord ‘stress eigenlijk vandaan? ‘ Tegenwoordig gebruiken we het woord ‘stress’ vaak in negatieve zin. Alsof het een soort ziekte zou zijn.  Echter is stress zo oud als de mens zelf. Stress is namelijk een stofwisselingsproces zoals de wetenschapper Hans B. Seyle in het jaar 1937 beschreef. Hij is ook degene die het woord ‘stress’ als een medische term introduceerde.  Hierbij opgemerkt dat Seyle steeds heeft benadrukt dat stress geen ziekte is of een op zich zelf staand non-specifiek proces is.  Het woord stress zelf komt voor het eerst voor in 1303 in de Engelse taal. . Het betekende des tijds: druk, last, tegenspoed en kracht. Pas in 1896 werd het woord: stress in de Engelse taal figuurlijk gebruikt om aan te geven dat er psychische druk op een persoon werd uitgeoefend. Echter is het niet zo dat met het ontstaan van het woord 'stress', ook pas de stress zelf ontstond. Van dinosauriër tot  mens maakt gebruik van stress omdat het onderdeel uitmaa...

Het was weer eens zo laat. Hoewel, zo laat was het nog niet, het was aan het begin van de middag. Maar Sophie, de 1e huishoudster van mevrouw Belle de Fleurdelis, had zich weer eens laten overvallen door het weer. Meestal was dat niet zo’n probleem, want dan dacht zij dat het slecht weer zou gaan worden en dan werd ze verrast door een stralende zon. Het enige probleem was dan dat ze te dik aangekleed was en alras zodanig begon te zweten dat het zweet ‘tappelings langs haar rug omhoogliep’. Zo zei haar vader dat altijd. Nou ja, altijd… Soms. Maar deze keer was het weer eens andersom: het leek een schitterende dag te worden. Haar vader wist daar ook van alles van, die zei steevast ‘Ochtendrood, water in de sloot’. Nu stond er het hele jaar door water in de sloot, daar zijn sloten tenslotte voor, maar het betekende dat het die dag zou gaan regenen. Sophie had echter helemaal geen ochtendrood gezien, dus daar kon zij niet op bouwen. Ook van ‘Ring rond de zon, water in de ton’ had zij deze ...