Doorgaan naar hoofdcontent

 RECEPT VAN WELEER 

In de keuken van de villa van Weleer zaten Louis, de Franse chef kok van eigenares en hoofdbewoonster mevrouw Belle de Fleurdelis, en 1e huishoudster Sophie genoeglijk voor het grote houtgestookte fornuis, beiden met een flinke mok warme chocolademelk in de handen. Tussen het blazen op de chocolademelk, die eigenlijk nog te heet was om zo te drinken, hadden zij een gezellig gesprek over de culinaire geneugten van de streek waar zij oorspronkelijk vandaan kwamen. Allebei hadden zij lang, lang geleden hun geboortegrond vaarwel gezegd en waren in dienst van Belle de Fleurdelis gekomen. Sophie was zo van de trein gestapt en bij haar mevrouw terecht gekomen, maar Louis had jaren rondgezworven en in keukens in heel Europa recepten opgedaan. En dat vertaalde zich in de maaltijden die hij op tafel zette. 

 

Sophie gooide het balletje als eerste op. ‘Louis, jij komt uit Duinkerken, van oorsprong. Je zegt altijd dat dat hielp om Nederlands te leren. Hoe dat zo?’ ‘Eenvoudig, omdat Duinkerken in Frans Vlaanderen ligt. Van oudsher wordt er een Vlaams dialect gesproken met veel Nederlandse invloeden. Nederland had altijd al invloed vanwege de piraten en boekaniers die er vandaan vertrokken, Waar Michiel de Ruyter nog tegen gevochten heeft. O, en één van de typische lekkernijen die alleen bij ons te vinden zijn, zijn ‘Doigt de Jean-Bart’, de vingers van Jean-Bart, de beroemde piraat, die leefde van 1650 tot 1701. Ondanks zijn eenvoudige afkomst klom hij op tot admiraal in de Franse vloot. De Hollanders kregen ervan langs in de Negenjarige Oorlog. Hij wist wel 368 schepen te overmeesteren en redde Parijs van een hongersnood door een Hollands graankonvooi buit te maken, waarvoor hij in de adelstand werd verheven. Zijn standbeeld staat nog steeds in de stad en zijn vingers zijn een chocoladetraktatie met koffiesmaak en amandelen’. 

 

‘Tjonge, wat een verhaal!’, antwoordde Sophie. ‘Ik geloof niet dat er zo’n spannend verhaal te vertellen valt over balkenbrij. Dat is een lekkernij die bij ons veel gegeten werd en wordt. Echte winterkost! Van oudsher werd het gemaakt van slachtafval, wanneer er in het najaar een varken werd geslacht. Dan werden de kop en de ingewanden in bouillon gekookt, met boekweitmeel en kruiden, zoals rommelkruid, totdat de lepel erin blijft staan en het in een vorm geschept kan worden. Dan laten we het opstijven en als het klaar is snijden we er plakken van en die worden gebakken. Heerlijk met gebakken appel en stroop of met piccalilly. En met oude en nieuw bakken we knieperties, met een knieper- of een wafelijzer dunne wafels bakken en die oprollen als ze nog warm zijn en dan vullen met geklopte slagroom. De platte knieperties staan voor het oude jaar, dat is ontrolt, en de gerolde knieperties voor het nieuwe jaar wat nog alles in zich verbergt.’ 

 

‘Dan vind je dit recept van mijn grootmoeder ook vast lekker: Paptaerte. Het woord zegt het al, taart van pap. Met een vleugje rum, bruine suiker, boter, heerlijk! Begin met de krenten te weken in de rum. Zet een halve liter melk op met de poedersuiker, boter en kaneel, breng aan de kook en zet het vuur uit. 

De rest van de melk opkloppen met de bloem en de eieren, tot er geen klonten meer zijn. Giet het warme mengsel erbij, roeren, en zie het al dikker worden, dan de rumkrenten erdoor mengen 

Beboter een bakvorm goed en giet het mengsel erin, zet het in een op 180 graden voorverwarmde oven en bak 60 tot 75 minuten, het deeg mag in het midden nog wat trillen. Na ongeveer 45 minuten de bovenkant bestrooien met bruine basterdsuiker, die zal wat karameliseren en een knapperig kantje geven aan de taart. Serveer warm. En smullen maar!’ Dat leek Sophie wel wat, dit moest Louis maar eens maken! 



 


Reacties

Populaire posts van deze blog

Het bijzondere woord: Hartstocht!

  Het afgelopen seizoen bespraken Louis en Sophie wekelijks een woord van weleer in hun uitzendingen. Je kunt ze hier nog eens nalezen.      In deze rubriek onderzoeken wij de herkomst van woorden in het Nederlands, oftewel de etymologie. Die zou vrijwel zeker niet bestaan in zijn huidige vorm zonder het werk van Cornelius Kiliaan, Cornelis van Kiel, die zijn Brabants dialect vergeleek met andere gewesten en talen in het 16 e -eeuwse Etymologicum Teutonicae Lingua, waarvan de 3 e editie in 1599 verscheen.         Het woord van deze week is HARTSTOCHT: een zelfstandig naamwoord dat wordt omschreven als ‘passie’. Een samenstelling van ‘hart’’ met ‘tocht’ in de zin van ‘trek’ of ‘begeerte’, zoals in het vroegnieuwnederlandse ‘een onkuise toghte des herten’.     Ontstaan uit het Latijnse passio , naast andere combinaties als ‘herts- treck ’’ dat wij bij genoemde Kiliaan terugvinden in 1599.       We zien het ook in het woord ‘tochtig’. Dat is niet alleen e...
  OUD & WIJS Herkenningszinnen                                       Vandaag meende ik een nieuw Nederlands woord te hebben bedacht: ‘herkenningszin’. Het moest een vertaling zijn van het woord ‘ catchphrase ’, een woordje of zin, door een persoon in muziek, toneel, theater, film of televisie gebruikt als… nou ja, herkenningszin. De Googlevertaling van catchphrase bleek ‘slogan’ te zijn. Dat is om te beginnen niet echt Nederlands en dekt de lading niet, naar mijn mening. Een slogan is ook wat mensen roepen bij een demonstratie, zoals ‘M.E.! Weg ermee!’ of ‘Stop fossiele brandstof, NU!’. Dat zijn slogans. ‘ Hamsteréééén !’ is een beetje van allebei. Maar wie schetst mijn verbazing: herkenningszin was al bedacht! Al heeft het Van Dale nog niet gehaald, h et staat in allerlei wetenschappelijke verhandelingen en heeft ook met IT te maken. De eerste teleurstelling van...

FOTO VAN WELEER 28 juni 1965 Beatrix verloofd met Claus von Amsberg

  Het was een van de meest bekeken foto’s van 1965: het beeld waarop prinses Beatrix gearmd door de tuin van kasteel Drakesteyn liep met een onbekende man. Er werd een heuse klopjacht ingezet om achter de identiteit van de man te komen. De foto was gemaakt door freelance fotograaf John de Rooy, die met Haagse Post-verslaggever Eelke de Jong in de bosjes rond het kasteel had gelegen. Hij had al tweemaal afgedrukt, toen het jonge paar weer vanachter een boom tevoorschijn kwam. De Rooy drukte weer af, maar het geluid van de motordrive van de camera werd gehoord en haastig blies het paar de aftocht.   Het duurt dagen voordat er duidelijk wordt wie er met de prinses in de tuin liep. Beatrix weigert zijn naam te noemen, de koningin is boos en verontwaardigd dat haar dochter niet met rust gelaten wordt, zeker bij zo’n belangrijke beslissing als wie haar echtgenoot zou kunnen worden. Ondanks aandringen bij de minister-president, KVP’er Jo Cals, door de hoofdredacteur van De Tele...